LED SMD คืออะไร และนำไปใช้งานอะไรได้บ้าง
Unthika RoekwibunsiSMD คืออะไร และนำไปใช้งานอะไรได้บ้าง สำหรับส่องสว่างงานป้ายและงานตกแต่ง
หลายคนมองว่า LED ในท้องตลาดเหมือนกันหมด แต่จริง ๆ มีหลายประเภท โดยรุ่นที่นิยมมากคือ LED SMD (ประหยัด สว่าง ปลอดภัย) จึงถูกใช้กว้างขวางในงาน ตกแต่งอาคาร ยานยนต์ เฟอร์นิเจอร์ และป้ายโฆษณา
LED SMD (Surface-Mount LED) พัฒนาจาก LED แบบหลอดเดิม จุดเด่นคือ ยืดหยุ่นในการประกอบเป็นแผง/เส้น ได้หลายขนาดและรูปทรง โดยรูปแบบที่ฮิตที่สุดคือ เส้น Strip
ด้วยรูปแบบเป็นเส้น ตัดต่อได้ง่าย โค้งงอได้ และมีเกรดที่ทนสภาพอากาศสำหรับนอกอาคาร (ต้องเลือกเกรด Outdoor/IP rating ให้ตรงงาน) ผู้ใช้งานจึงนิยมเรียก “เม็ด/ชิป” เพราะตัว LED มีขนาดเล็กและมีขาออกเพียงเล็กน้อย

โครงสร้างและเทคโนโลยี SMT
SMD จะถูกบัดกรีลงบนแผงวงจรด้วยเทคโนโลยี Surface Mount Technology (SMT) ซึ่งต้องใช้เครื่องมือและช่างที่ชำนาญในการผลิต/ซ่อม
โดยทั่วไป SMD ใช้กระแสประมาณ 20 mA–1 A และแรงดัน 2–3.6 V ใช้พลังงานต่ำมากเมื่อเทียบกับหลอดไส้ (~1/8) และหลอดตะเกียบ (~1/4) รองรับหลายสี เหมาะกับงานป้าย/ตกแต่งที่ต้องการความคุ้มค่า
รุ่นยอดนิยมของ SMD
| รุ่น | ขนาดชิป (มม.) | ความสว่างเฉลี่ย* | ลักษณะเด่น |
|---|---|---|---|
| SMD 3528 | 3.5 × 2.8 | ~5–6 lm/เม็ด | ประหยัด ใช้เป็นไฟตกแต่ง/ไฟเส้นกำลังไม่สูง |
| SMD 5050 | 5.0 × 5.0 | ~12–14 lm/เม็ด | สว่างขึ้น รับสี RGB ได้ นิยมในงานป้าย/แสงเอฟเฟกต์ |
| SMD 5630 | 5.6 × 3.0 | ~20–23 lm/เม็ด | สว่างมาก เหมาะจุดที่ต้องการให้เด่นชัด |
| อื่น ๆ | 2835 / 3014 / 3030 | แตกต่างตามผู้ผลิต | พบในงานตกแต่งและป้ายหลายรูปแบบ |
* ค่าแสงเป็นช่วงอ้างอิง ขึ้นกับผู้ผลิต/อุณหภูมิสี/สภาวะทดสอบ

เหตุผลที่นิยมในงานป้าย
- ความร้อนสะสมน้อย ลดภาระระบบระบายความร้อนในกล่องไฟ
- สว่างต่อวัตต์สูง อายุการใช้งานยาว ขนาดกะทัดรัดซ่อนได้ง่าย
- มีเกรด IP ให้เลือก (Indoor/Outdoor) และเลือกอุณหภูมิสีได้
การติดตั้งและแหล่งจ่ายไฟ
เลือก Switching Power Supply ให้เหมาะกับแรงดัน/กระแสของโหลด ในบางกรณีต้องใช้ตัวต้านทาน (R) จำกัดกระแส โดยคำนวณได้จาก:
สูตร: R = (Vdc − Vf) / I (โอห์ม)
- Vf = แรงดันตกคร่อม LED
- I = กระแสที่ LED ต้องการ (แอมแปร์)
- Vdc = แรงดันแหล่งจ่าย
ตัวอย่าง: Vf=2V, I=20mA(0.02A)
- แหล่งจ่าย 5V → R = (5−2)/0.02 = 150 Ω
- แหล่งจ่าย 9V → R = (9−2)/0.02 = 350 Ω
- แหล่งจ่าย 12V → R = (12−2)/0.02 = 500 Ω
ความปลอดภัยและคำแนะนำ
- ไฟเลี้ยงนิยม 12–24V DC ปลอดภัยกว่าระบบไฟบ้านเมื่อใช้งานป้าย
- เลือกเกรด Outdoor + IP ที่เหมาะ หากโดนแดด/ฝน/ความชื้น
- เว้นช่องระบายความร้อน/อากาศในกล่องไฟ และยึดสายให้เรียบร้อย